De rol van calcium in de tomatenteelt

Calcium speelt een sleutelrol bij de opbouw van de celwanden en bij de stabilisatie van de celmembranen. Het heeft ook een directe invloed op de zoutbalans in de plantencellen en het activeert de kalium om regulerend op te treden bij het openen en sluiten van de huidmondjes om zodoende het water in de plant te verplaatsen.

Ca en opbrengst — Calcium is nodig voor de groei en opbrengst en versnelt de vruchtontwikkeling, zoals proeven in Italië laten zien.

Ca en vruchtinhoud — Zelfs de kleinste calciumhoeveelheden zijn nodig voor de teelt van goede kwaliteit tomaten. Topdressing met calciumnitraat is een succesvolle methode om het calcium in de vruchten te verhogen, zoals proeven in de USA laten zien.

Ca en stevigheid — Calcium is nodig om goede structuur en kwaliteit te handhaven. Voldoende aanvoer verbetert de stevigheid van tomaten en verhoogt TSS, zoals proeven in Turkije laten zien.

Ca opname en ammonium — Op ammoniumnitraat gebaseerde meststoffen zijn antagonisten voor calciumopname. Ze verminderen de bodem pH en wateropname en vertragen transpiratie. Wanneer ammonium concurreert met calciumopname, wordt het risico op neusrot hoger.

Ca en neusrot — Calciumgebrek is intrinsiek verbonden aan het optreden van neusrot. Ammoniumgebruik als de voornaamste bron van stikstof verhoogt significant de incidentie van deze afwijking, zoals proeven in Brazilië laten zien.

Ca nitraat en neusrot — Als algemene regel ontwikkelt vers fruit met een calciumconcentratie boven 0,12% geen neusrot. De beste manier om voor een goede calciumtoevoer te zorgen is om calciumnitraat als de calciumbron te gebruiken, zoals de gegevens uit Turkije laten zien.

Effect van calcium per groeistadium

Stadium	Calcium effect
Kieming	Stimuleert de wortel- en bladgroei
Vegetatieve groei	Zorgt voor een goede groei van het gewas
Bloei - vruchtzetting	Maximaliseert de totale ontwikkeling
Vruchtrijping - volgroeid	Zorgt voor een goede stevigheid en kwaliteit. Vermindert de kans op neusrot

Algemene richtlijnen voor de toediening van calcium

Calcium is nodig in relatief grote hoeveelheden. Aangezien calcium nodig is gedurende de gehele groeiperiode, en het transport in de vruchten langzaam verloopt, is het belangrijk om het hele seizoen voldoende niveau aan te houden voor maximale kwaliteit en houdbaarheid.

Calciumgebrek in tomaat

Het meest duidelijke gebrekssymptoom is neusrot. Gebrek resulteert echter ook in verbranding van de jonge delen en het afsterven van de groeipunten van zowel de wortels als de scheuten. Het blad van zaailingen vervormt en er ontwikkelen zich, vanaf de bladranden, gele tot paars-bruine necrotische plekken die zich naar het midden van de bladeren, tussen de nerven, verplaatsen. De groeipunten sterven snel af. Bij volwassen planten worden de randen van de jongste bladeren bruin met soms gele plekken tussen de nerven. Het groeipunt sterft af en de bloemknoppen ontwikkelen zich niet verder.

In het veld kom neusrot vaker voor op zure gronden en gronden met een hoog zoutgehalte waar het kan leiden tot een vasculaire verdeling aan de basis van de plant die weer verwelking tot gevolg heeft. Het komt veel voor op drogere gronden. Gewassen die groeien op kalkrijke gronden hebben ook aanvullend calcium nodig omdat de calcium in de grond niet altijd voor de plant beschikbaar is. Als er een overmaat aan calcium gegeven wordt, kan dit leiden tot een gebrek aan kalium en/of magnesium vanwege de onbalans tussen de voedingselementen.

Meer informatie over calcium en andere gebreksverschijnselen in tomaat vindt u in Gebreksverschijnselen - Tomaten.